بینامتنی دیوان ابوالعتاهیه با نهج‌البلاغه

author

  • مرتضی قائمی
Abstract:

بینا متنی یکی از گرایشهای نقد جدید است که به ارتباط و تعامل بین متون می‌پردازد. نظریه بینا متنی زاییده افکار و نظر یات گوناگونی است که زبان شناسان، ساختار گرایان، صورت گرایان و... ارائه کردند. علی (ع) منبع فیاض و چشمه جوشان علم و ادب است که در عرصة زهد و حکمت نیزبعد از پیامبر اکرم (ص) گوی سبقت را از همگان ربوده است و ابوالعتاهیه به عنوان اولین سراینده عرب ـ که زهد و حکمت را در سطحی گسترده در شعر وارد کرده است ـ در موضوعات زهد و حکمت از جمله دنیا، آخرت، مرگ و اخلاق مدیون کلام علی (ع) است. بینامتنی دیوان ابوالعتاهیه با نهج‌البلاغه در موضوعات گوناگون با کمترین تغییر در الفاظ و معانی و غالباً آشکارا وآگاهانه وبا نفی متوازی صورت گرفته است؛ لذا مایه اصلی سروده‌های این شاعررا مفاهیم پر بار و تصاویر زیبای کلام علی (ع) تشکیل داده است و بینامتنی زهدیات شاعربا نهج‌البلاغه آن قدر واضح و روشن ومسلم است که انکارکردنی نیست.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی انواع اقتباس‌های قرآنی در دیوان اشعار حافظ و ابوالعتاهیه

دریافتن ژرفنای سروده‌های بسیاری از شاعران بزرگ جهان اسلام، بدون شناختن مایه‌های قرآنی شعر آنان ممکن نیست. در پژوهش حاضر نگارنده به تبیین، تحلیل و تطبیق جلوه‌های تأثیرپذیری سروده‌های حافظ و ابوالعتاهیه از آیات و مضامین قرآنی پرداخته، و گونه‌های آن را در دیوان هر دو شاعر باز نموده است. تأثّر قرآنی این دو شاعر در حوزه اقتباس‌های مستقیم و اقتباس‌های غیرمستقیم جای می‌گیرد که هر کدام...

full text

بررسی انواع اقتباس‌های قرآنی در دیوان اشعار حافظ و ابوالعتاهیه

دریافتن ژرفنای سروده­های بسیاری از شاعران بزرگ جهان اسلام، بدون شناختن مایه‌های قرآنی شعر آنان ممکن نیست. در پژوهش حاضر نگارنده به تبیین، تحلیل و تطبیق جلوه­های تأثیرپذیری سروده­های حافظ و ابوالعتاهیه از آیات و مضامین قرآنی پرداخته و گونه­های آن را در دیوان هر دو شاعر بازنموده است. تأثر قرآنی این دو شاعر در حوزه اقتباس­های مستقیم و اقتباس­های غیرمستقیم جای می‌گیرد که هر کدام، ...

full text

بررسی انواع اقتباس‌های قرآنی در دیوان اشعار حافظ و ابوالعتاهیه

دریافتن ژرفنای سروده‌های بسیاری از شاعران بزرگ جهان اسلام، بدون شناختن مایه‌های قرآنی شعر آنان ممکن نیست. در پژوهش حاضر نگارنده به تبیین، تحلیل و تطبیق جلوه‌های تأثیرپذیری سروده‌های حافظ و ابوالعتاهیه از آیات و مضامین قرآنی پرداخته، و گونه‌های آن را در دیوان هر دو شاعر باز نموده است. تأثّر قرآنی این دو شاعر در حوزه اقتباس‌های مستقیم و اقتباس‌های غیرمستقیم جای می‌گیرد که هر کدام...

full text

بررسی انواع اقتباس‌های قرآنی در دیوان اشعار حافظ و ابوالعتاهیه

دریافتن ژرفنای سروده­های بسیاری از شاعران بزرگ جهان اسلام، بدون شناختن مایه‌های قرآنی شعر آنان ممکن نیست. در پژوهش حاضر نگارنده به تبیین، تحلیل و تطبیق جلوه­های تأثیرپذیری سروده­های حافظ و ابوالعتاهیه از آیات و مضامین قرآنی پرداخته و گونه­های آن را در دیوان هر دو شاعر بازنموده است. تأثر قرآنی این دو شاعر در حوزه اقتباس­های مستقیم و اقتباس­های غیرمستقیم جای می‌گیرد که هر کدام، ...

full text

ارتباط بینامتنی دیوان حافظ و آثار روزبهان بقلی

ژولیا کریستوا بینامتنیت را گذر از نظام نشانه به نظام‌های دیگر می‌داند. از این زاویه متن نه هم‌چون ذخیره‌‌ای از معانی ثابت، بلکه در مکان تعامل پیچیده‌‌ای بین متن‌های گوناگون قرار می‌گیرد. نظریة بینامتنیت با ژرار ژنت وارد حوزة ساختارگرایی شد. ژنت بر خلاف کریستوا با در نظر گرفتن خاستگاه به دنبال تعین و تثبیت معنا در متون بود. بر این اساس متن معنای خود را از طریق رابطه‌‌اش با دیگر متون آشکار می‌کند...

full text

بینامتنی در دیوان ابن الفارض مصری

یکی از شیوه های بررسی متون عرفانی که تا کنون توجه چندانی به آن نشده است، مطالعه ی بینامتنی این متون است. بینامتنی یعنی خواندن متن با توجه به متون دیگر، و مبتنی بر این اندیشه است که متن نظامی بسته و مستقل نیست و هیچ متنی در خلأ پدید نمی آید و در خلأ ادراک نمی شود و هر متنی خواسته یا ناخواسته با متون دیگر ارتباط دارد. نظریه بینامتنیت در اواخر دهه ی شصت توسط ژولیا کریستیوا در خلال بررسی هایی که بر...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 9

pages  157- 186

publication date 2008-06-06

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023